Zelfzeker de bergen in met Mountain Skills

Hier in de lage landen zoek ik vol zelfvertrouwen de wandelpaden op. Maar in de bergen kan mijn zelfvertrouwen nog wel een boost gebruiken. Wat met het weer? Waar zet ik mijn tent op? Of kies ik beter voor een huttentocht? Hoe gebruik ik kaart en kompas? En wat is de beste manier om routes te plannen? Vlak voor mijn trip met Mountain Skills zat ik nog met véél vragen. Maar International Mountain Leader Dieter deed mijn zorgen smelten als sneeuw voor de zon. Daar had hij niet veel voor nodig: een off-trail avontuur van 5 dagen in het Massif des Cerces in Frankrijk. 

---

Navigeer door deze blogpost:

• Dag 0 – aankomst in Nevache
• Dag 1 – het voorsmaakje 
• Dag 2 – de vuurdoop
• Dag 3 – the black zone
• Dag 4 – het vijfsterrenhotel 
• Dag 5 – de inversie

---

Dag 0 – aankomst in Nevache

Ping. Enkele weken voor ons vertrek naar Nevache duikt Dieter op in m’n mailbox met ‘praktische informatie ivm je bivakweek deze zomer’. In zijn mail zit een boterham aan informatie. Een uitgebreide paklijst, informatie over EHBO-kits, video tutorials over blaren, voeding, schoenen,… You name it. Alle vragen rond voorbereiding worden puntje per puntje beantwoord. Hier en daar zit een strenge disclaimer verstopt die aangeeft: dit is serious business. De expertise van Dieter spat er nu al af. In het Whatsapp-groepje met de andere deelnemers wordt al snel opgewonden gediscussieerd over de briefing. Er hangt een gezonde spanning in de virtuele kamer. Het enthousiasme is groot, de bange hartjes ook.

Met de zon op ons gezicht komen we aan op de camping in Briançon. Aan de voeten van de bergen gooien we onze tenten op. Terwijl we de haringen in de grond duwen, worden er zenuwachtige moppen getapt over ons lot van de komende dagen. Na een gezellig diner in de plaatselijke pizzeria doet Dieter de planning uit de doeken en worden we bijna uit ons lijden verlost: 

• Maandag: halve dag workshop, halve dag hiken, eerste bivak
• Dinsdag/woensdag/donderdag: hiken 
• Vrijdag: halve dag hiken, korte workshop en samen klinken op een geslaagde trip 

Meer info krijgen we voorlopig niet. Er volgt een sessie over efficiënt je rugzak inpakken. Wanneer we zien hoe weinig Dieter meezeult, gooit de helft van de groep nog de helft van de rugzak terug in de auto. ‘Neemt gij dat nog mee? En datte?’ Na een drukke discussie is de reorganisatie helemaal rond. Tijd om onze slaapzak in te kruipen. Iets zegt me dat we elk greintje energie nog zullen kunnen gebruiken. 

Dag 1 – het voorsmaakje

Tot vandaag had ik nooit écht gekeken naar een kaart en kompas. Geen idee hoe het werkt en hoe het me kan helpen navigeren in de bergen. Maar deze voormiddag brengt Dieter daar verandering in. We krijgen uitgebreid uitleg en bij elke oefening begrijp ik het steeds beter: een kaart is een soort taal die in combinatie met het kompas tot een 3D-leven komt. Met formules en vuistregels leren we in amper enkele uren onze eigen tocht plannen en inschatten. Dieter sluit af met een sessie over water lezen en veilig rivieren oversteken. Daarna zijn we helemaal klaargestoomd voor onze eerste tocht. 

Ik gooi mijn rugzak over mijn schouder en volg de groep, de bergen in. We worden meteen op de proef gesteld: bij elke afslag stelt Dieter ons rake vragen waarmee hij onze kennis aan de tand voelt. Op ons eigen tempo leert hij om alert te blijven voor onze omgeving. Het is een geweldig voordeel dat hij in het dagelijks leven naast gids ook leerkracht is. Bij de eerste klim wordt snel duidelijk wie de getrainde zielen zijn. Maar iedereen volgt op eigen tempo. Stap voor stap klimmen we hoger en komen we steeds dichter bij onze eerste bivakplaats: een magische plek aan de rand van een bergmeer. Eens geïnstalleerd, zetten we ons in een gezellig kring, dicht bij elkaar om de gure wind buiten te houden. Met de kaart in ons midden en een fles whisky in de hand maken we plannen voor de volgende dag. Daarna koken we snel ons potje Firepot. Met een warm gevoel in onze maag en hart ritsen we de tent toe. 

Dag 2 – de vuurdoop

Na onze trip door de hooglanden van IJsland heb ik besloten om van elke ochtend in de bergen een rustige ochtend te maken. Op tijd opstaan dus, zodat ik in alle rust en stilte kan genieten van een tasje koffie en het uitzicht. Die momentjes zijn goud voor mij. Wanneer we allemaal gepakt en klaar staan om te vertrekken, overlopen we onze plannen nog een keer. We leren de route memoriseren aan de hand van visualisatietechnieken. Welke stukken zullen moeilijk zijn? Hoe lang willen we over de klim doen? Wanneer willen we op de top van de berg staan? Alles wordt tot in de puntjes voorbereid en afgestemd met de hele groep. 

Voor we het goed en wel beseffen staan we vlak voor de berg die we off-trail gaan beklimmen. Je voelt de spanning stijgen: we zijn er niet allemaal even gerust in. We checken bij iedereen in om vervolgens als one team aan de klim te beginnen. De klimmers die zich op dag één al van hun beste kant lieten zien, nemen opnieuw het voortouw. Ze banen zich een weg door de losliggende stenen en brengen ons veilig naar de top. Een top van amper enkele voetstappen breed met daarachter een steile afdaling. Een mix van kleine, losliggende stenen ligt ons op te wachten. Dalen is absoluut niet my favorite thing to do. Maar ik hou vast aan het advies dat ik van de gidsen in IJsland kreeg: trust your feet, trust your shoes and just go with the flow. Pieter neemt dat laatste heel letterlijk en staat op amper 20 minuten helemaal beneden. Een dik halfuur later gooi ik mijn rugzak naast hem neer.

In de verte zien we het gemarkeerde pad lopen. Het duurt nog een uur vooraleer we de trail terug bereiken. Vergezeld door het geschreeuw van marmotten wandelen we terug de bewoonde bergwereld in. Het valt op hoe druk het hier is in vergelijking met onze off-trail ervaringen. Laat dat nu één van de redenen zijn waarom Dieter ons laat proeven van de magie die achter de paden ligt. We gooien onze tent op naast Refuge des Drayères en genieten van een frisse pint en typische huttenmaaltijd. Vandaag hebben we onze eerste Mountain Skills-strepen verdiend. En hoe! 

Dag 3 – the black zone

‘We gaan samen jullie grenzen aftasten. Ik wil jullie uitdagen en een tikkeltje oncomfortabel maken, daarvan leer je het meest. Maar niet helemaal oncomfortabel: we blijven in de grijze zone tussen gemak en ongemak. Misschien komen we in de buurt van the black zone. Maar ik ga jullie zeker niet zo ver pushen.’ Met die woorden begonnen we maandag aan onze tocht. Daarom neemt Dieter elke dag de tijd om uitgebreid bij ons in te checken: how’s everyone feeling? Hoe zit het met de energielevels? En in welke zone zitten we? Tot nu toe werd door iedereen volop met de grijze zone geflirt. 

Gisteren was redelijk pittig. Daarom besluiten we als groep om vandaag een lichtere tocht te doen. We laten onze tent en slaapgerief achter en trekken met een lichtere backpack terug de bergen in. Het doet deugd om met enkele kilo’s minder omhoog te klimmen, op zoek naar steenbokken. Toevallig ook mijn sterrenbeeld en ik hoop vurig om er eentje te spotten. Halverwege komen we bij een prachtig en felblauw bergmeer. Terwijl we onze lunch eten, bereiden we ons voor op het vervolg van de klim. Dieter houdt de hele tijd vinger aan de pols en checkt hoe vers de route nog in het geheugen zit. Ik betrap mezelf op het feit dat mijn gedachten regelmatig verdwalen in de schoonheid van de natuur en dat ik meer bezig ben met genieten dan met bewust observeren en analyseren. Maar hoe kan het ook anders, dit massief is adembenemend. 

Geen cheesecake of brownie als dessert, wel een steile flank omhoog. De vermoeidheid neemt over en ik begin binnensmonds te zeuren. Om mezelf af te leiden, start ik een zoektocht naar Edelweiss. Volgens Dieter zou de zeldzame bloem hier wel eens kunnen voorkomen. Maar al snel verandert de zachte, groene ondergrond in een puntige, beige massa van losliggende stenen.

Het pad wordt smaller en er is amper ruimte om je twee voeten naast elkaar te zetten. In een rijtje lopen we in stilte naar boven, met naast ons een steile afgrond. En plots zit ik in the black zone. Een gevoel van angst overvalt me zonder duidelijke aanleiding. Ik draai me om en zoek hulp bij Pieter. In tranen proberen we samen mijn ademhaling te controleren. Gelukkig is het niet ver meer. Enkele minuten later bereiken we de top. De hoop op steenbokken heb ik opgegeven, die had ik met mijn gesnik en het getik van mijn wandelstok al lang weggejaagd. Voorlopig vertonen we dus alleen astrologische gelijkenissen. Dezelfde klimcapaciteiten krijg je niet zomaar bij de horoscoop. 

We rusten samen uit en zetten vol goede moed de afdaling in. Die is gelukkig een pak aangenamer dan gisteren. Mijn glimlach keert snel terug op mijn gezicht. Dieter gaat voorop en brengt ons via een door schapen afgegraasd pad terug naar de refuge. Net wanneer ik stop met zoeken, hoor ik iemand vol victorie roepen. ‘Gevonden!’ Een eenzame Edelweiss pronkt tussen de groene grassprietjes. Small and white, clean and bright. De zwarte zone ben ik meteen vergeten. 

Dag 4 – het vijfsterrenhotel

Vandaag dragen we ons hele hebben en houden terug op onze rug. De vermoeidheid zit in de benen en we gaan traag vooruit. Zo traag zelfs dat we er loom van worden. Tijdens de lunchbreak wordt het muisstil. Terwijl de gieren boven ons cirkeltjes draaien en de marmotten bezorgd in het rond piepen, vallen enkelen onder ons in slaap. Eventjes vergeten we dat we nog enkele stevige kilometers te gaan hebben. Pieter en ik besluiten het voortouw te nemen. Niet veel later doemt een prachtige vallei voor ons op. Dit is waarom ik de bergen zo geweldig vind: wat achter de volgende top of heuvel ligt, is altijd een verrassing. De uitgestrekte vlaktes zijn omringd door bergtoppen die spelen met de horizon.

Een uurtje later staan we helemaal rood aangeslagen op de laatste top van de dag. Links van ons de vallei waar we net zijn doorgewandeld, rechts een uniek zicht op onze slaapplaats van vanavond. Daar, naast het kleine herdershutje dat in de schaduw van de Barre des Écrins op een heuvelrug staat. We wandelen door een kudde schapen naar de hut en gooien onze rugzakken neer. Dit is beter dan een vijfsterrenhotel. 

Er is nog genoeg tijd voor de zon ondergaat. Dieter tovert enkele touwen uit zijn rugzak en geeft ons een sessie touwtechnieken. We testen verschillende scenario’s uit en zijn er allemaal vlotjes mee weg. Ondertussen rollen de wolken over de bergtoppen onze cocon binnen. De koude lucht die ze meebrengen, blijft achter het herdershuisje hangen. Nog een laatste keer leg ik enkele knopen in het touw. Het gaat vlotter dan verwacht en Pieter is onder de indruk. Ik ook. ‘Dat zijn nogal mountain skills dat ik hier heb, hé?!’ 

Dag 5 – de inversie

Dieter schudt zachtjes aan onze tent en haalt ons uit een diepe slaap. ‘Sorry dat ik jullie wakker maak, maar het is wolkeninversie. Ik denk dat jullie dat wel willen zien.’ Je moet weten: ‘s ochtends ben ik gigantisch traag. Maar ik was nog nooit zo snel uit mijn tent als vandaag. Ik had online al prachtige beelden van inversies in de bergen gezien maar zelf had ik het nog niet meegemaakt. Half aangekleed strompel ik uit de tent. Ook de rest van de groep wordt wakker en vergezelt ons bij het schouwspel. Iedereen wordt er stil van. 

De toon voor de rest van de dag is gezet. Iedereen is het erover eens: deze trip kan eigenlijk niet meer stuk. Vol nieuwe energie beginnen we aan de laatste klim van de week. Het belooft een stevig exemplaar te worden. Het is indrukwekkend om te zien hoe iedereen intussen z’n eigen tempo heeft gevonden en hoe we telkens in dezelfde volgorde de bergen beklimmen. Anderhalfuur en een high-five later kijken we samen naar het herdershutje. Op naar Refuge du Chardonnet, een prachtige berghut met superlekkere keuken waar we genieten van een hemelse lunch.

Toen we aan de tocht begonnen, waren we allemaal op zoek naar iets: rust, ervaring, gelijkgestemden,… En ergens daar in de bergen hebben we het één voor één gevonden. Terug op de camping scoren we een flesje wijn en chips bij het winkeltje. Met ons geïmproviseerde aperitief klinken we op een geweldige ervaring en op Mountain Skills die we nooit zullen verleren. Santé! 

---

Conclusie van onze trip: het Massif des Cerces in Frankrijk is een prachtige regio. Dieter toonde ons de pareltjes van het gebied, weg van de toeristische paden. Ondertussen leerde hij ons navigeren met kaart en kompas, off-trail paden zoeken, de natuur en het weer lezen, emergency situaties uitvoeren, trail etiquette, werken met touwen,… Alles wat je nodig hebt om zelfstandig en zelfzeker de bergen in te trekken. De insidertips over hiken, kamperen en backpacken krijg je er gratis bij. Onderschat de tocht wel niet: het is fysiek best uitdagend. Je komt jezelf misschien wel tegen tijdens het klimmen of dalen. Maar het is het allemaal meer dan waard.

Zonder Dieter als gids was deze trip volledig anders geweest. Hij is dan ook super gepassioneerd door de bergen en zijn vak. Voor Dieter is een gids iemand die iets mogelijk maakt voor anderen, iemand die helpt om bepaalde doelen te bereiken. Een gids gidst niet voor zichzelf, wel voor anderen. Voor ons was hij de beste gids die we konden wensen: menselijk, geduldig, communicatief, grappig, sympathiek, professioneel en betrokken. Dieter beter leren kennen? Beluister deze aflevering van de Op Wandel-podcast. 

Omdat de off-trail trip zo uniek is, kan ik de exacte routes en locaties niet met jullie delen. Wil je ook graag werken aan je mountain skills? Neem dan een kijkje tussen de verschillende opties op mountainskills.be.  

Happy hiking!

(c) all rights reserved, Op Wandel